Thema ‘Valsheid in geschrifte(n)’ centraal op 10e Themadag Papiergeschiedenis in CODA

De 10e Themadag van de Stichting Papiergeschiedenis Nederland, georganiseerd in CODA te Apeldoorn, had als titel ‘Valsheid in geschrifte(n)’. Henk Porck sprak over ‘Het ontvouwen van het briefgeheim’, Bas van Velzen over ‘Heyboer: simpel complex’, Adriaan Kardinaal over ‘Het Oera Linde Boek. Kijken naar papier van een negentiende-eeuwse vervalsing’en Erik Geleijns over ‘‘Liegen alsof het gedrukt staat. Valse drukvermeldingen in de achttiende eeuw’.

In zijn lezing ging Bas van Velzen, hoofddocent Boek en Papierrestauratie bij de UvA, in op zijn onderzoek in opdracht van het Openbaar Ministerie, waarin hij een beperkt aantal etsen van Anton Heyboer op echtheid onderzocht. Naar reeds bekend was, werkte Heyboer vaak op papier van Van Gelder. Arie Butterman van ‘De Schoolmeester’ wist te melden dat de kunstenaar ook een trouwe afnemer was van het in deze Zaanse molen handgeschepte papier. Het onderzoek bood geen eensluidend uitsluitsel omtrent de authenticiteit van de onderzochte etsen.

Adriaan Kardinaal, historicus, onthulde in zijn lezing de achtergrond van het onderzoek dat door hem, Ellen van der Grijn en Henk Porck is gedaan. De conclusie van het onderzoek is dat het boek op geen enkele wijze de historische waarde heeft die er in de 19de eeuw aan werd toegedicht. Kardinaal vermeldde onder meer dat niemand minder dan de Wormer papierfabrikant Pieter Smidt van Gelder reeds in de 19e eeuw om advies was gevraagd omtrent de authenticiteit van het omstreden manuscript.

Na de lezingen werd de groep gesplitst en is een bezoek gebracht aan het studiecentrum van CODA waar een aantal interessante voorwerpen was uitgestald, waaronder enkele Zaane riemkappen. Ook werd het archief bezocht waardoor een goede indruk gekregen kon worden van de omvang van de papierhistorische collectie.  Het archief bevat veel papierhistorische zaken, o.a. de Collectie Loeber met een grote collectie calques naar watermerken.