Het bedrijf ontstaat uit een boekbinderij, annex boekwinkel, die op 17 november 1873 door Aart Knijnenberg is opgericht. Zijn zoon Cornelis heeft bij Drukkerij Ramshorst in Wormerveer het drukkersvak geleerd. In 1902 begint hij een drukkerij in de zaak van zijn vader. Het bedrijf groeit gestaag, zodat er in 1905 aan de Zuiderhoofdstraat 74 een nieuw pand in gebruik kan worden genomen. In 1916 neemt Cornelis het bedrijf over en in 1924 wordt een uitleenbibliotheek aan het bedrijf verbonden, die tot 1953 blijft bestaan. In de crisisjaren begint men met de uitgave van De Krommenieër (eind jaren zestig van de 20e eeuw overgedragen aan Uitgeverij Stuurman van De Typhoon). Vlak voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog wordt Cornelis Knijnenberg opgevolgd door zijn zoons Aart en Simon Knijnenberg, die op hun beurt eind 1968 plaats maken voor Cornelis Knijnenberg Sz. (directeur grafische onderneming) en Johan Knijnenberg Az. (directeur detailhandel). De juridische vorm verandert in de loop der jaren van eenmanszaak via cv, fa en nv naar bv.
Drukkerij Knijnenberg heeft landelijke bekendheid als kwaliteitsdrukker in meerkleuren, tot aanvang zeventiger jaren in de boekdruktechniek. Kunstdrukpapier is daarvoor de meest toegepaste papiersoort (fabrikaten Scheufelen en Feldmuehle uit Duitsland). Eind zestiger jaren is de offsettechniek dusdanig verbeterd, dat in betrekkelijk korte tijd omschakeling moet plaatsvinden, daardoor omscholing van medewerkers noodzakelijk is en in nieuwe (meerkleuren) drukpersen wordt geïnvesteerd.
Eind 1968 is Aart Knijnenberg Beheer bv ontstaan met als dochters Drukkerij A. Knijnenberg bv en Boek- en kantoorboekhandel A. Knijnenberg bv. Het hoofdkantoor is sinds 1972 gevestigd in het Zaans houten rijksmonument (voormalige burgemeesterswoning) aan de Zuiderhoofdstraat 70. In 1973 start men met de productie van boeken in rotatie-offset (met name op hoogwaardig papier van Crown Van Gelder uit Velsen), gevestigd aan de Industrieweg in Wormerveer. En in 1985 wordt Den Haag Offset in Rijswijk met als specialisatie tijdschriftendruk opgezet. In 1987 wordt Reclame- en handelsdrukkerij Calff & Meischke te Amsterdam overgenomen.
In 1986 zijn de boek- en kantoorboekwinkel van de Heiligeweg verhuisd naar Padlaan 1 (‘Weversend’, het voormalig grenen zeildoekpakhuis van de Zaanse ondernemersfamilie Kaars Sijpesteijn). Het winkelpand aan de Zuiderhoofdstraat is dan al De Drukwinkel voor klein-drukwerk. In 1988 wordt in een huurwinkelpand in Heemskerk een filiaal geopend. In 1987 start het bedrijf Knijnenberg Systemen met de levering van automatiseringssystemen voor drukkerijen, mediabedrijven en uitgeverijen en met ‘on-demand publishing’, dat leidt tot de overname van Texom in Hoofddorp.
Op 1 januari 1989 worden de werkmaatschappijen overgedragen aan een nieuw opgerichte vennootschap Knijnenberg bv. De eigendomsbetrokkenheid van de familie neemt geleidelijk af. Medefinanciering vindt plaats met achtergestelde leningen door de Nationale Investeringsbank en andere typen bankfinanciering. Anno 1991 is Knijnenberg producent en leverancier van grafische producten en diensten met een omzet van ongeveer NLG 44 miljoen en 200 medewerkers, waarvan 90 in de Zaanstreek.
De boek- en kantoorboekhandels in Heemskerk en Krommenie worden verkocht aan Stumpel in Hoorn, Knijnenberg Systemen is verzelfstandigd en ook de grafische bedrijven Den Haag Offset en Texom afgestoten. In 1995 bestaat Knijnenberg bv nog uit de drukkerijen Drukkerij Knijnenberg, Knijnenberg Boekprodukties en Calff & Meischke. Zowel Johan Az. als Cornelis Knijnenberg Sz. (in 1997) zijn uitgetreden. In 2001 wordt voor het eerst in de geschiedenis van de onderneming aanzienlijk verlies geleden. Door de digitalisering vinden, met name in de grafische sector, grote veranderingen plaats, de drukwerkmarkt krimpt in hoog tempo, de vooruitzichten zijn slecht. In 2003 wordt het faillissement van Knijnenberg B.V. uitgesproken.
Auteur:
K. Knijnenberg – november 2022